COP27: oprichting van klimaatschadefonds, maar te weinig actie

Tot en met afgelopen zondag vond de 27e VN-klimaatconferentie, COP27, plaats. Na twee weken van intensieve onderhandelingen in Egypte kwamen landen in de nacht van zaterdag op zondag 20 november tot een nieuw klimaatakkoord. CARE Nederland volgde de onderhandelingen op de voet, en kijkt met gemengde gevoelens terug op de uitkomsten.

COP27 leidde tot de oprichting van een fonds om klimaatschade in ontwikkelingslanden te vergoeden, maar op andere terreinen schieten de gemaakte afspraken tekort. Er is te weinig gedaan om de mensen die het meest lijden onder klimaatverandering – voornamelijk vrouwen en meisjes in arme landen – te helpen.

Klimaatschade en -financiering

Nadat kwetsbare landen hier al tientallen jaren voor streden, stond het financieren van klimaatschade dit jaar voor het eerst op agenda van de COP. En dit had resultaat, want er is een klimaatschadefonds opgericht. Volgens Fanny Petitbon, Advocacy Manager bij CARE Frankrijk, is dit een belangrijke stap richting het herstel van het vertrouwen van kwetsbare landen in internationale klimaatonderhandelingen.

“Rijke landen komen hun financiële klimaatverplichtingen nog steeds niet na. Ook dit jaar wisten deze landen concrete plannen tegen te houden.”

Marlene Achoki, Mondiaal Adviseur Klimaatrechtvaardigheid CARE International

Wanneer het gaat om financiële klimaatverplichtingen, komen rijke landen hun afspraken echter nog steeds niet na. Eerder werd afgesproken dat rijke landen ieder jaar $100 miljard aan financiering vrij moeten maken om ontwikkelingslanden te helpen, maar dit bedrag is nog nooit gehaald. Ook dit jaar zijn er tijdens de COP geen concrete plannen gemaakt om deze afspraak na te komen. Meerdere landen zijn wel met nieuwe initiatieven gekomen om klimaatactie te bevorderen, maar deze financiële toezeggingen komen meestal niet bovenop bestaande budgetten voor klimaatfinanciering, maar zijn daar slechts een aanpassing binnen. Zo krijgen ontwikkelingslanden geen extra steun in de strijd tegen klimaatfinanciering, terwijl dit hard nodig is.

Gendergelijkheid

Na twee weken van onderhandelen over het bevorden van gendergelijkheid in klimaatactie, is er geen vooruitgang geboekt op dit front. Landen hebben lang gediscussieerd over de financiën met betrekking tot de uitvoer van het genderactieplan (GAP), waardoor er geen tijd meer was voor inhoudelijke discussie over gendergelijkheid in klimaatactie. Vrouwen en meisjes die het hardst worden getroffen door klimaatverandering zijn dus nauwelijks geholpen.

Het tegengaan van klimaatverandering

Ook de afspraken over het voorkomen van (verdere) klimaatverandering schieten tekort. Op COP26 is afgesproken dat landen een duidelijk plan moeten hebben om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen voor 2030. Met het beleid dat veel landen nu voeren, wordt het limiet van maximaal 1.5°C opwarming namelijk niet gehaald. Echter bleef het dit jaar bij een herhaling van vorig jaar wanneer het gaat om de concreetheid van deze plannen.

“Er is een grote kloof tussen het behalen van de 1,5°C-limiet en het beleid dat veel landen momenteel voeren. Echter zijn er nog geen duidelijke plannen om dit aan te pakken.”

Sven Harmeling, Mondiaal Adviseur Klimaatrechtvaardigheid CARE International

Wanneer er geen actie wordt ondernomen om de opwarming te beperken tot 1,5°C, zal de nood voor financiering van klimaatschade en -adaptatie alleen maar groter worden. Het is zorgelijk dat deze financiering de afgelopen jaren nauwelijks is toegenomen. Nu de klimaattop voorbij is zal CARE zich tegenover Nederland en andere rijke, vervuilende landen blijven uitspreken op dit gebied, in de hoop dat er tijdens COP28 in Dubai volgend jaar duidelijkere afspraken volgen.

CARE Nederland’s volledige reactie op de uitkomsten van COP27 lezen? Dat kan hier.