Een Syrische vluchteling vertelt hoe zij huiselijk geweld overleefde 

“Het probleem is dat vrouwen vaak bang zijn om hun verhaal te vertellen en hun ervaringen te rapporteren. Ik heb geleerd om te spreken zonder angst. Ik heb geleerd dat wij vrouwen elkaar kunnen ondersteunen, samen kunnen werken, onze eigen onafhankelijke ondernemingen kunnen beginnen, en elkaar kunnen beschermen. Zowel angst als niet weten hoe je actie kan ondernemen weerhoudt vrouwen ervan om hun rechten te claimen.” 

Dit is Salma* en haar zoon. Foto: CARE

Salma woont al negen jaar in Turkije. Vroeger in Syrië was ze een huisvrouw en zorgde ze voor haar kinderen en hun huis. Maar gezien haar ingewikkelde financiële situatie na het overlijden van haar man, moest ze in Turkije gaan werken – voordat ze daar echt klaar voor was.  

“Ik moest werk vinden. Door de oorlog waren we ons huis kwijt geraakt en werden onze levens op zijn kop gezet. Voor de oorlog was het in onze gemeenschap niet normaal voor vrouwen om te werken. Zij bleven thuis. Maar hier in Turkije moeten we werken om te overleven. Ik was daar niet klaar voor. Een man kan zichzelf verdedigen, maar een vrouw is veel kwetsbaarder.  

Op haar eerste werkdag als assistent in een lokale keuken was Salma erg blij, maar al snel veranderde een hoopvolle situatie in een nachtmerrie.  

“De eerste keer dat ik naar werk ging, was ook de eerste keer dat ik intimidatie ervaarde. Ik werkte in een keuken en hielp met koken. Een jonge man die daar ook werkte viel me lastig en pakte me gewelddadig vast. Ik wist te ontsnappen en rende naar buiten. Niet wetende wat ik moest doen, rende ik huilend door de straten terwijl ik aan mijn kinderen dacht en wat er met hen zou gebeuren als mij iets zou overkomen.” 

Foto: CARE

Ondanks haar angst ging Salma na een tijdje in een andere keuken werken. In een poging om een veilig en stabiel leven te leiden, leek het haar een verstandig idee om te trouwen.  

“Ik besloot te hertrouwen. Ik dacht dat ik als weduwe alle uitdagingen in het leven niet alleen aankon, al helemaal niet in een vreemd land. Maar dat was een fout. Ik en mijn kinderen ondergingen fysiek en verbaal misbruik. Ik heb heel veel spijt van mijn tweede huwelijk. Hij mishandelde ons niet alleen, maar hield ook mijn kinderen bij mij weg en eiste dat ik ze naar mijn familie stuurde. Toen ik dit weigerde, sloot hij mij op in een kamer en mijn kinderen in een andere. Dit duurde een hele week.” 

Op een dag, in de bus op weg van werk naar huis, ontmoette Salma een vrouw die haar leven voorgoed zou veranderen.  

“Deze vrouw zat ook in een ingewikkelde situatie. Ze vertelde mij haar verhaal en ik vertelde haar het mijne. Dit was de eerste keer dat ik over CARE hoorde. Ze adviseerde me om naar CARE te gaan, want zij boden vrouwen hulp en advies over huiselijk geweld.” 

De volgende dag registreerde Salma zich direct voor een sessie over gendergerelateerd geweld in een CARE centrum dichtbij haar buurt.   

“Als je te maken krijgt met intimidatie of misbruik, blijf niet stil. Kijk om je heen en ga praten met organisaties die je mogelijk kunnen helpen. Er is niets beschamends aan een vrouw die voor zichzelf opkomt.” 

Salma*

“Ik dacht er niet twee keer over na. Ik deelde meteen mijn verhaal en de medewerkers van het centrum vertelden me dat een advocaat me gratis kon helpen. CARE’s beschermingsteam en juridische experts werkten samen om mijn scheiding van hem mogelijk te maken. Hierna overwoog ik om binnen Europa of een andere regio in Turkije te verhuizen, maar de angst dat dit opnieuw zou gebeuren weerhield mij daarvan.”

“Ik bleef echter CARE’s sessies over bewustwording bijwonen om van mijn angst af te komen. Deze sessies hebben me uiteindelijk geleerd om de stigmatisering die vele Syrische vrouwen zoals ik ervaren aan te pakken. Ik voel me niet meer aarzelend of bang, omdat ik mensen heb gevonden die me konden helpen te ontsnappen uit een gewelddadige relatie.”  

“Veel Syrische vrouwelijke vluchtelingen ervaren geweld en uitbuiting, omdat anderen hen als zwakker zien. Het bijwonen van CARE’s psychosociale sessies heeft me moedig gemaakt. Mijn boodschap naar elke vrouw, Syrisch of niet, is: als je de cyclus van angst niet kan of durft te verbreken om uiteindelijk sterker te worden, leer alsjeblieft van mijn ervaring. Ga er op uit, laat je leven niet beperken tot thuis zijn, koken en zorgen voor de kinderen. Als je te maken krijgt met intimidatie of misbruik, blijf niet stil. Kijk om je heen en ga praten met organisaties die je mogelijk kunnen helpen. Er is niets beschamends aan een vrouw die voor zichzelf opkomt, ook al wijst de samenleving dit idee misschien af.” 

Met financiering van de Europese Unie onderneemt CARE in Turkije actie tegen gendergerelateerd geweld. Ze werken samen met vluchtelingen om informatie te verspreiden over onderwerpen zoals toegang tot basisrechten en mentale gezondheid, kinderbescherming, onderwijs, en het voorkomen van geweld tegen vrouwen en meisjes. Daarnaast helpt een toegewijd juridsch team vluchtelingen en mensen binnen de Turkse gemeenschap die hun recht willen halen in geval van schendingen van mensenrechten.  

*Namen zijn veranderd voor veiligheidsredenen