Gaza: Al zes maanden zitten mensen gevangen in een zone des doods

Het is nu zes maanden sinds het verwoestende conflict in Gaza begon, een hartverscheurende mijlpaal. CARE maakt zich ernstig zorgen over het toenemende aantal sterfgevallen door ziekte, verwondingen en honger. “Mensenlevens hangen aan een zijden draadje. Kinderen, moeders en ouderen sterven aan ziekten die absoluut te voorkomen en te behandelen zijn. Gezinnen die de bombardementen hebben overleefd, zijn bang dat ziekten nog meer een gevaar zullen vormen voor het leven van hun kinderen dan de raketten,” zegt Hiba Tibi, landendirecteur CARE West Bank en Gaza.   

Slechte sanitaire voorzieningen zijn de oorzaak van vele ziekten

In de afgelopen zes maanden moesten 1,9 miljoen Palestijnen in Gaza hun huizen ontvluchten en in onmenselijke omstandigheden zonder sanitaire voorzieningen leven, wat de risico’s voor degenen die zich al in de meest kwetsbare omstandigheden bevinden nog verder verergert. De meeste mensen hebben geen toegang tot veilig water. Gemiddeld moeten 160 mensen één toilet delen en 700 mensen één douchevoorziening. Naast het continue gebrek aan voedsel, water en slaap, creëert het gebrek aan schoon water en sanitaire voorzieningen in deze overvolle schuilplaatsen een vruchtbare voedingsbodem voor de snelle verspreiding van allerlei ziekten. Daarbij komt dat Gazanen, wie nu 80 procent vormen van alle mensen die wereldwijd met hongersnood of catastrofale honger worden geconfronteerd, zo verzwakt zijn dat ze moeilijk infecties kunnen bestrijden.  

Volgens Dr. Umaiyeh Khammash, de directeur van onze partnerorganisatie Juzoor, zorgen deze slechte sanitaire omstandigheden voor de snelle verspreiding van overdraagbare ziekten zoals luchtweginfecties, schurft en diarree. Sinds oktober zijn er meer dan 586 duizend gevallen van acute luchtweginfecties en meer dan 220 duizend gevallen van diarree gemeld. Daarnaast ziet Juzoor, een van de weinige organisaties die nog actief zijn in het noorden van Gaza, veel gevallen van schurft, huiduitslag en hepatitis A. 

“In onze opvanghuizen delen maximaal 25 personen één kamer. Door deze enorme dichtheid moeten mensen om de beurt slapen, omdat niet iedereen ‘s nachts een plekje zal vinden om op de grond te liggen,” zegt Khammash. “De situatie is bijzonder slecht voor vrouwen en meisjes. Honderden mensen delen één toilet. Maandverband, luiers en andere producten voor persoonlijke hygiëne zijn er niet. We horen dat jonge meisjes hormoonmedicatie zijn gaan gebruiken om menstruatie te voorkomen.” 

Zonder medische faciliteiten, geen goede zorg  

Sinds oktober zijn meer dan 100 gezondheidsfaciliteiten aangevallen, terwijl humanitaire toegang herhaaldelijk wordt belemmerd. De levering van levensreddende medische en chirurgische hulp wordt alsmaar geblokkeerd, met catastrofale omstandigheden voor patiënten en gezondheidswerkers als gevolg. Slechts 10 van de 36 ziekenhuizen in Gaza functioneren gedeeltelijk, met een geschatte gemiddelde bedbezetting van 323 procent. In de nog functionerende faciliteiten is er een gebrek aan medicijnen, verdoving en apparatuur, evenals voldoende water en elektriciteit om levensreddende machines te laten draaien.  

“De trieste ironie is dat terwijl mensen meer gezondheidsdiensten nodig hebben vanwege verwondingen en ziekten, er minder gezondheidszorg beschikbaar is voor hen. Medische ondersteuning en bevoorrading worden nog steeds tegengehouden en geblokkeerd,” zegt Tibi.  

“Het is een vicieuze cirkel die letterlijk mensen ziek en hongerig gevangenhoudt in een zone des doods, waardoor ze langzaam en pijnlijk komen te overlijden.”

Hiba Tibi, landendirecteur CARE West Bank/Gaza

 “Elke maand zien we tienduizenden patiënten in de opvangcentra die we runnen in het noorden van Gaza,” zegt Khammash. “Vooral kinderen worden zieker en zwakker door de honger en slechte leefomstandigheden. Ook onze collega’s worden enorm getroffen. Een van onze artsen vertelde me een paar dagen geleden dat hij wekenlang alleen maar droog en beschimmeld brood had gegeten dat hij vond in verlaten, beschadigde huizen. Veel van onze artsen wonen in de opvangcentra waar ze werken, hebben familieleden verloren en zijn zelf getraumatiseerd. Zij moeten ledematen van kinderen amputeren zonder verdoving, moeders met gecompliceerde bevallingen binnen twee uur na de bevalling ontslaan, en tot wel zeven te vroeg geboren baby’s een couveuse laten delen.”

Chronisch zieken zijn de verborgen slachtoffers van dit conflict 

Naast acute verwondingen en overdraagbare ziekten leven ongeveer 350 duizend mensen in Gaza met chronische ziekten zoals diabetes en nierziekten. Het gebrek aan medicijnen, schoon water en voldoende voedsel betekent dat mensen die lijden aan deze ziekten geen manier hebben om hun aandoening te behandelen of onder controle te houden. Bovendien zijn er sinds oktober al meer dan 5 duizend mensen gehandicapt geraakt en hebben veel ouderen behandelingen voor chronische gezondheidsproblemen nodig. De volledige belegering van het noorden belemmert de evacuatie van ernstig zieke en gewonde mensen, waardoor ze zonder behandeling achterblijven en risico lopen op verdere luchtaanvallen.  

“De chronisch zieken zijn de verborgen slachtoffers van deze oorlog. We zien vaders die onze artsen komen smeken om kankermedicatie voor hun kind, maar deze behandeling is simpelweg niet beschikbaar. Als arts is er niets erger dan geen andere keus te hebben dan deze kinderen aan hun lot over te laten,” zegt Khammash.  

Wij blijven pleiten voor een onmiddellijk staakt-het-vuren 

“De afgelopen zes maanden zijn zo uitputtend geweest,” zegt Lara, een gescheiden vrouw die nu met 3 van haar 5 haar kinderen in een tent in Rafah woont. “Mijn kinderen zijn ook niet meer hetzelfde. Waar ik ook ga, ze volgen me. Ze willen niet eens een minuut alleen in de tent blijven. Ze gaan niet naar buiten om te spelen, ze willen gewoon naast me blijven. Ik hoop voor mijn dochters dat het leven gemakkelijker wordt en dat deze oorlog zal eindigen. Ik wens voor mijn dochters dat geluk terugkeert, en dat ze kunnen doen wat ze willen met hun leven.”  

Op dit moment is een langdurig staakt-het-vuren en onmiddellijke humanitaire toegang tot het noorden van Gaza om uitgebreide medische hulp en voedingsdiensten te bieden het allerbelangrijkste. “Het lot van elk individu in nood moet centraal staan in alles wat er daarna gebeurt om de humanitaire catastrofe te verzachten. We moeten voorkomen dat kinderen van de honger sterven; we moeten voorkomen dat moeders sterven tijdens de bevalling; we moeten voorkomen dat vaders sterven omdat er geen insuline beschikbaar is. Tot nu toe kunnen we elke maand tienduizenden mensen in het noorden van Gaza ondersteunen, maar er is veel meer nodig. Ziekenhuizen moeten worden gerehabiliteerd om weer te functioneren en medische benodigdheden, brandstof voor elektriciteit, schoon water en voedsel zijn allemaal dringend nodig,” zegt Khammash. 

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft op 25 maart een resolutie aangenomen (VN-resolutie 2728) waarin een onmiddellijk staakt-het-vuren voor de Ramadan wordt geëist, de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van gijzelaars wordt benadrukt, en de dringende noodzaak van humanitaire hulp wordt onderstreept. Deze resolutie, hoewel bindend, moet nog worden uitgevoerd, ondanks dat de Ramadan bijna ten einde is. Ondertussen blijven burgers en hulpverleners sterven door bombardementen, hongersnood en ziekten en verwondingen. Het staakt-het-vuren moet worden gerespecteerd en nu worden uitgevoerd, zodat voedsel, medicijnen en andere essentiële hulp de uitgeputte Palestijnen in Gaza kunnen bereiken, vooral vrouwen en kinderen. Er is geen tijd meer – de internationale gemeenschap moet nu handelen om een dieper wordende humanitaire catastrofe te voorkomen.