Gaza en Libanon: CARE’s bewezen aanpak van humanitaire hulp voor vrouwen
In zowel Gaza als Libanon heeft het tijdelijke staakt-het-vuren de bevolking enige verlichting gebracht, maar dit biedt nog lang geen blijvende veiligheid. Families in de getroffen gebieden verkeren nog steeds in enorm kwetsbare situaties. Gezien de massale ontheemding en het tekort aan basisbehoeften zoals schoon water, voedsel en medische zorg, blijft de behoefte aan humanitaire hulp enorm. Samen met onze lokale partners in Gaza en Libanon komen wij cruciale behoeftes tegemoet door middel van onze Gender in Emergencies-aanpak. Ik ben deze week in Libanon en sprak hier met verschillende deelnemers over de impact van deze aanpak op vrouwen in crisissituaties.

Wat houdt Gender in Emergencies in?
Onze bewezen Gender in Emergencies-aanpak is gericht op het begrijpen van en inspelen op de unieke behoeften van getroffen gemeenschappen in crisissituaties, met een focus op het bevorderen van gendergelijkheid. Zo leggen we met deze aanpak de nadruk op luisteren naar vrouwen, het versterken van vrouwelijk leiderschap, preventie van geweld tegen vrouwen en meisjes, en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten. Een ander essentieel element van deze aanpak is het onderzoek dat CARE uitvoert om de noden te achterhalen, wat vervolgens de basis van een project vormt.
Om te bepalen welke vorm van steun in een conflictsituatie het meest dringend nodig is, voeren wij grondig onderzoek uit. Deze analyses brengen niet alleen de bredere context in kaart, maar laten ook zien hoe de situatie van vrouwen en meisjes sinds het begin van een crisis is veranderd. Daarnaast identificeren we de belangrijkste factoren die bijdragen aan genderongelijkheid.
Zo liet CARE’s onderzoek in Gaza in 2024 zien dat het huidige conflict de bestaande ongelijkheid en kwetsbaarheid van vrouwen en meisjes aanzienlijk heeft vergroot – een voorbeeld daarvan is het tekort aan medische zorg voor zwangere vrouwen. Ook in Libanon hebben we zulke onderzoeken uitgevoerd, zodat we per land of gebied precies weten hoe we het beste kunnen inspelen op de specifieke situatie. Dit maakt het mogelijk om een op maat gemaakte aanpak te implementeren die goed aansluit bij de behoeften van vrouwen en meisjes in crisissituaties.

Waarom steunt CARE vrouwen en meisjes in Gaza en Libanon?
Gaza en Libanon worden al lange tijd geteisterd door geweld, destructie en een schrijnend tekort aan noodhulp. Hoewel de context per locatie verschilt, is de humanitaire situatie in beide gebieden erg zorgelijk – vooral voor de meest kwetsbaren, zoals vrouwen, kinderen en ouderen. Daarom zijn we hier twee nieuwe projecten gestart, met als doel om hun specifieke behoeften tegemoet te komen en gendergelijkheid te bevorderen. Blijf lezen om hier meer over te leren.
In Libanon was het toenemende geweld en de massale ontheemding als gevolg daarvan de reden voor ons om een nieuw project op te zetten. Vrouwen en meisjes behoren tot de groepen die, zodra zij ontheemd raken door conflict, het grootste risico lopen. Zij worden vaker geconfronteerd met geweld, uitbuiting en intimidatie, waardoor extra bescherming en ondersteuning hard nodig is.
In Gaza is door het conflict vrijwel alle gezondheidszorg weggevallen, waardoor de toegang tot medische hulp ernstig beperkt is. Samen met onze Palestijnse partner Juzoor bieden we al 1,5 jaar medische zorg aan onder meer zwangere vrouwen en hun baby’s, zowel vanuit ons gezondheidscentrum in Deir Al-Balah als mobiele klinieken. Dit werk wilden we voortzetten om deze hoognodige hulp te blijven verlenen.

Veiligheid en waardigheid voor vrouwen in Libanon
In Libanon was er een dringende behoefte aan een project dat specifiek gericht was op de bescherming van ontheemde vrouwen en meisjes. Er waren nauwelijks (of geen) diensten die zich richtten op hun unieke behoeften. Daarom hebben we, samen met onze Libanese partner, verschillende diensten opgezet. Zo voeren we gesprekken met vrouwen en meisjes om te achterhalen waar zij het meeste behoefte aan hebben.
Deze week vroeg ik een van de deelnemers, die betrokken was bij zo’n gesprek, wat vrouwen nodig hebben. Ze zei: “Ga naar vrouwen toe en luister naar hen, net zoals jullie nu doen door met hen te overleggen.” Hiermee gaf zij aan dat het creëren van veilige ruimtes voor dit soort gesprekken van enorm belang is, zodat vrouwen vrijuit kunnen delen wat ze het hardst nodig hebben.
Naast het opzetten van deze veilige ruimtes, richten we ons op het versterken van vrouwelijk leiderschap, bieden we psychosociale hulp en verstrekken we waardigheidspakketten.
Tijdens mijn bezoek aan het distributiecentrum vertelt een vrouw die deelneemt aan ons project over het belang van deze pakketten: “Wanneer vrouwen op de vlucht slaan, nemen ze vaak geen persoonlijke spullen mee. Als het kan nemen ze hun papieren en wat voedsel mee, maar items zoals maandverband worden meestal vergeten. Menstruatie is vaak taboe, maar het is erg beperkend voor een vrouw als ze geen sanitaire producten heeft, zowel wat betreft haar comfort als haar mobiliteit. Waardigheidspakketten zijn dus niet alleen dozen vol producten – ze herstellen de waardigheid van vrouwen en meisjes.”

In Libanon werken we ook samen met SIDC, een Libanese maatschappelijke organisatie die gericht is op het bevorderen van de gezondheid en het welzijn van mensen in zeer kwetsbare posities. SIDC is ervaren op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid, ondersteuning van mensen met HIV, mentale gezondheid en het promoten van mensenrechten. Samen bereiken we mensen die veelal in crisissituaties achtergesteld raken.

Medische zorg voor vrouwen en meisjes in Gaza
In Gaza is het voor jonge gezinnen – zoals Yasmeen en haar drieling, die nog geen jaar oud is – iedere dag een strijd om te overleven. Voor een moeder zoals Yasmeen, die in april 2024 zonder verdoving een keizersnede moest ondergaan, en haar drie baby’s is medische zorg een extreem belangrijke basisbehoefte.
Daarom ondersteunt CARE in Gaza de versterking van voorzieningen voor vrouwen en meisjes in de gezondheidszorg. Dit omvat onder andere het aanbieden van vervoer tussen gezondheidsfaciliteiten en opvanglocaties, kinderdagverblijven bij ziekenhuizen waar vrouwen behandelingen ondergaan, het trainen van personeel en het bieden van psychosociale hulp.
CARE werkt hierbij nauw samen met Juzoor, een Palestijnse maatschappelijke organisatie die zich richt op het verbeteren van de gezondheid van Palestijnse families. In deze samenwerking levert CARE bijvoorbeeld medische voorraden aan de ziekenhuizen waar Juzoor actief is en verzorgt CARE trainingen gericht op capaciteitsopbouw.

Ons werk in gebieden getroffen door conflict gaat door!
In Gaza en Libanon blijft er dringend behoefte aan hulp voor de meest kwetsbare groepen in de samenleving, waaronder vrouwen en meisjes. Samen met onze lokale partners blijven wij Palestijnse en Libanese gemeenschappen bijstaan – zolang dit nodig is. Wil je ook helpen? Doneer nu.
Terwijl ons werk doorgaat, blijft CARE benadrukken dat een permanente wapenstilstand cruciaal is om verdere verwoesting, verloren levens en lijden te voorkomen. Ook blijven we pleiten voor ongehinderde humanitaire toegang, want humanitaire hulp is een menselijk recht.