Oekraïne: Dringend meer steun nodig
Ter voorbereiding op de vierde Humanitarian Senior Officials Meeting (SOM) op 16 april 2024 in Brussel, benadrukt CARE het belang van blijvende humanitaire hulp aan alle mensen in Oekraïne die door oorlog zijn getroffen, met speciale aandacht voor groepen die zich in de kwetsbaarste posities bevinden zoals vrouwen en meisjes.
Iryna, 63 jaar oud, zag met eigen ogen de verwoesting die de bombardementen haar woonplaats brachten. Foto: CARE
De aanhoudende oorlog in Oekraïne treft vrouwen en meisjes onevenredig hard, met een verhoogd risico op gendergerelateerd geweld, waaronder huiselijk geweld en seksueel geweld. Het Humanitaire Noden- en Responsplan van Oekraïne schat dat in 2024, 2,5 miljoen mensen behoefte zullen hebben aan hulp op het gebied van gendergerelateerd geweld. Helaas beschikt het plan slechts over de financiële middelen om ongeveer een derde van deze mensen te bereiken, wat neerkomt op 811 duizend personen.
Hoewel er in 2023 uiteindelijk meer mensen werden bereikt met interventies gericht op gendergerelateerd geweld dan oorspronkelijk gepland, werd slechts 33 procent van de totale financieringsbehoefte voor gendergerelateerd geweld door donoren verstrekt. Dit roept vragen op over de daadwerkelijke levering van de steun die nodig is voor een kwalitatieve respons ten behoeve van overlevenden.
“Ondanks de continue beschietingen op infrastructuur en daarmee toenemende humanitaire behoeften, zien we een afname in de donorsteun aan Oekraïne.”
Franziska Joerns, adjunct-directeur van CARE Oekraïne
Franziska Joerns, adjunct-landendirecteur van CARE Oekraïne, merkte op: “We zien een afname in steun aan Oekraïne. Intern ontheemde vrouwen, kinderen en ouderen worden gedwongen terug te keren naar hun huizen, vaak in gevaarlijke gebieden, omdat ze niet de nodige hulp krijgen om veilig op de plek te blijven waar ze in eerste instantie naar toe waren gevlucht. Ondertussen raken meer en meer mensen ontheemd. Terwijl basismiddelen zoals voedsel, veilig onderdak en gezondheidszorg steeds minder beschikbaar zijn, worden zowel intern ontheemde mensen als zij die terugkeren, met name vrouwen en meisjes, geconfronteerd met verhoogde risico’s op gendergerelateerd geweld, inclusief seksueel geweld.”
Een jaar nadat het conflict begon, keerde de Oekraïense vluchteling en CARE-medewerker Daria Khrystenko terug naar huis in Kiev vanuit Polen. Als alleenstaande moeder vluchtte ze op de dag dat de oorlog begon met haar jonge zoon en moeder, die lijdt aan een hartkwaal. Vorig jaar in april werd Daria lerares bij het cash-for-work-programma van CARE voor Oekraïense vluchtelingen en sloot zich later aan bij het personeel van CARE in Polen. Foto: CARE
CARE dringt er bij donoren op aan om de humanitaire respons in Oekraïne volledig te financieren, inclusief werkzaamheden om gendergerelateerd geweld te bestrijden, om de groeiende kloof tussen behoeften en geleverde hulp te dichten, en om de minimumnormen voor gendergerelateerd geweld te handhaven. Indien dit niet gebeurt, nemen de risico’s op onder meer seksuele uitbuiting, misbruik en intimidatie toe. Dit kan uiteindelijk nog meer schade toebrengen aan overlevenden van gendergerelateerd geweld, die al uitgeput en getraumatiseerd zijn door een oorlog die al langer dan twee jaar duurt.
“Bij CARE weten we dat in ramp- en conflictsituaties vrouwen en meisjes onevenredig hard getroffen worden, bijvoorbeeld door gendergerelateerd geweld, uitsluiting en uitbuiting.”
Reintje van Haeringen, directeur CARE Nederland
Daria Chekalova, adjunct-directeur van de partnerorganisatie “Girls” van CARE, voegt toe: “Donoren moeten het volume van financiering aan vrouwenorganisaties vergroten om niet alleen hun programma’s en interventies te ondersteunen, maar ook hun organisatorische ontwikkeling en versterking. Budget voor de mentale ondersteuning van medewerkers om burn-out te voorkomen of aan te pakken is ook van groot belang, evenals budget om het netwerk van vrouwenorganisaties te versterken.”
CARE benadrukt het belang van gendergelijkheid in de overgang van humanitaire hulp naar herstel en wederopbouw. Het is essentieel dat niemand wordt achtergelaten op weg naar de wederopbouw van Oekraïne, inclusief vrouwenorganisaties en organisaties die groepen in kwetsbare posities vertegenwoordigen.
CARE in Oekraïne
CARE begon haar werkzaamheden in Oekraïne in maart 2022. In de afgelopen twee jaar hebben we meer dan 1,2 miljoen mensen bereikt en hen voorzien van noodhulp om te kunnen overleven. Waar onze activiteiten eerst gericht waren op huisvesting en basisbehoeften voor mensen die op de vlucht waren, richt CARE zich nu steeds meer op mentale ondersteuning, gendergerelateerd geweld, conflictgerelateerd geweld, wederopbouw van woningen en versterking van vrouwelijk leiderschap in noodsituaties. In de frontlinie regio’s werkt CARE aan het herstellen van sanitaire voorzieningen voor schoon water en voorziet gemeentelijke diensten van nieuwe apparatuur om essentiële diensten aan de bevolking te waarborgen.
